Smeerkussens of oliezuigers zijn lapjes geweven stof met lussen aan de boven- en onderkant. Ze worden gemaakt op basis van katoenen en wollen kettinggaren en katoenen inslag.
Smeerkussens spelen een belangrijke rol in oudere trams en treinen. Ze zorgen ervoor dat de assen door steunlagers en glijlagers worden gesmeerd, zodat assen en motoren soepel blijven draaien.
Smeerkussens zitten in de onderpot van de aspotten, die gevuld zijn met olie. De wollen lussen van het smeerkussen zuigen de olie uit de onderpot gelijkmatig op, zodat de bovenste lussen een dunne oliefilm op de steunlagers en glijlagers smeren.
Gebeurt dat niet meer, dan gaat het fout en is er kans op een vastloper. Het metaal wordt door de wrijving steeds heter en uiteindelijk ontstaat er grote schade, met kans op hoge kosten.
Smeerkussens gaan ongeveer 25 jaar mee, al naar gelang het gebruik en mits ze op tijd olie krijgen.
Nieuwe smeerkussens bestellen?
Zo hangt een smeerkussen in de aspot. Links een nieuw kussen, rechts een kussen dat al is gebruikt. De korte lussen aan de bovenkant drukken tegen de wielas. De langer lussen aan de onderkant hangen in de olie. De olie wordt door de onderste lussen opgezogen en trekt naar de bovenste lussen (vergelijk de lont van een olielamp). De lussen zijn van wol, de rest van het weefsel is van katoen.