Terug naar overzicht
Relatie religie – gilden – vakbonden en theedoek
Relatie religie – gilden – vakbonden en theedoek
Eind 19e eeuw gingen de arbeider(sters) zich verenigen en ontstonden hieruit vakbonden.
Zo ook in de textielindustrie. Waaruit o.a. het gilde van St. Severus (patroonheilige) van de wevers welke in 1888 is opgericht in Gemert. Deze patroonheilige was een bisschop uit de R.K kerk en is begonnen medio 4e eeuw als wolwever afkomstig uit het Italiaanse Ravenna.
Deze vrome man was aanwezig bij de nieuwe bisschopkeuze. Tijdens deze plechtigheden bleef een duif nadrukkelijk boven zijn hoofd hangen ( u raad het al dit was in die tijd een wonder? )
Drie keer werd ze verjaagd. Drie keer kwam ze boven Severus terug. Dit was voor de aanwezige geestelijken een teken vanuit de hemel. En Severus was voorbestemd om bisschop te worden.
En zo geschiede en hij nam afscheid van zijn gezin om zich geheel te wijden aan dit ambt. Er zouden nog veel z.g. heiligen die te pas en te onpas werden gebruikt als beschermheer!
In de middeleeuwen zijn met name in de textielindustrie in Engeland -Vlaanderen en later ook toen het nog. Holland werd genoemd al heel vroeg voor verschillende ambachten zoals de wevers –volders- scheerders gildes ontstaan ieder met hun eigen patroonheilige.
En tussen 1500 en 1600 ontstond er na de reformatie al een eerste verdeeldheid tussen Protestanse en Katholieke arbeiders(sters) die zich niet bij dezelfde gildes mochten aansluiten.
Veel later was het steeds meer gebruikelijk dat na de industriële revolutie eind 19e eeuw waarbij men zich hier in Nederland zich steeds meer ging verenigen en vakbonden werden opgericht er ook een patroonheilige bij werd vermeld. Zo ook het al eerder genoemde St. Severus gilde
Maar rond 1900 ontstaan er vooral onder de werkende klassen in de textiel door diverse politieke stromingen (socialisme en liberalisme) verdeeldheid die zich dan gaan bemoeien met vakbonden en m.n. religie heeft daar grote invloed op. De katholieke clerus zag steeds meer dat het in hun ogen niet goed ging met de arbeiders(sters) in deze sector en regelmatig kwam het voor dat ze zich bij socialistische en/of liberale bonden aansloten!
Voorbeeld hiervan is de in 1895 in Tilburg opgerichte textielarbeidersbond St Severus die veel leden zag verdwijnen en als nieuwe bond St. Lambertus (weer een andere heilige?) in 1905 werd opgericht welke weer vertrouwen kreeg van de arbeiders vooral hier in het katholieke zuiden.
Bijzonder is dat nog kan worden vermeld dat er zowel een afbeelding als ook een beeld van
de H. Severus in het wevershuisje van het Boerenbondmuseum in Gemert aanwezig is !
En dit brengt ons bij een historisch belangrijk bedrijf uit Gemert n.l. de Firma van den Acker. Bij de opening van de zomertentoonstelling is door oud directeur Felix van den Acker aan de voorzitter van het weverijmuseum Joop van der Meij een theedoek overhandigd.
En dat is een bijzondere theedoek die als curiositeit in onze collectie is opgenomen.
Deze theedoek is in 2013 geweven bij van den Acker bij gelegenheid van het 125 jarig bestaan van het St. Severus-gilde en waarop de volgende tekst en jaartallen is ingeweven: “st. severus bischop van ravenna patroon der wevers” 125 Jaar (1888 -2013)
De theedoek is op het juiste moment geschonken nu dit product volop aandacht krijgt!
J.G.
Augustus 2023